De 9e Hemp Meetup ‘Hennep als bouwmateriaal van de toekomst’ trok flinke belangstelling! In het publiek bleken redelijk wat mensen inmiddels bekend met industriële hennep. Ook Stichting Zaanse Pakhuizen was aanwezig en deelde enthousiast mee dat zij een oude hennepklopper in ere zullen herstellen! De volgende bouwmeetup wordt alvast in hun molen gereserveerd.
Speciaal voor deze meetup had de Hemp Collective een ‘hennep neutraal’ panel uitgenodigd.
Aan tafel zaten de volgende deskundigen met hun vragen:
Cora Jongenotter (VORM bouw): benieuwd naar de kwaliteiten van hennep.
Ingeborg de Vos (Timpanon advies, vastgoedontwikkeling en bouw): benieuwd naar de kosten en hoeveel er geproduceerd kan worden.
Edward Zevenbergen (Bouwfonds): benieuwd naar commerciële haalbaarheid.
Na een inspirerende introductie van onze eigen Esther neemt Albert Dun (DunAgro) het woord.
Albert brak meteen het ijs met zijn eerste smakelijke opmerking: “Bouwen met hennep heeft alleen voordelen en geen nadelen.” Vervolgens beargumenteerde hij wat deze voordelen dan zijn:
Met hennep kun je, vanwege het houten skelet, 5 etages hoog bouwen. Een paneel van 6 bij 3 meter produceren ze in een half uur. Hierdoor zijn de arbeidskosten laag. Zelfs het lange drogen is een voordeel. Dan maak je namelijk eerst de muren, voordat je aan de fundering hoeft te beginnen. Hierdoor gaat het uiteindelijke bouwproces nog sneller. Bouwen met HempCal is CO2-negatief, en dat is heel positief. Ratten en muizen lusten wel elektriciteitskabels, maar geen hennep! Als er een vrachtwagen op enkele meters afstand rijd, hoor je deze in het gebouw niet. Dit is interessant voor mensen die in de buurt van Schiphol wonen.
De eerste vragenronde volgde voor het panel:
Cora: Hoe zorg je er bij een bestaand fundament voor dat er geen luchtbrug ontstaat?
Antwoord: de vloer wordt ook van hennep gemaakt, en die isoleert goed.
Ingeborg: Hoe komt het dat het vocht niet door de vloer heen komt?
Antwoord: Er komt tussen de kruipruimte en de hennep een laag DPC (kunststof) die het tegenhoud.
Ingeborg: Is het na 2 jaar nog dampopen? Is de prijs van de installages meegenomen?
Antwoord: Hij blijft levenslang dampopen. Minder installaties nodig bij bouwen met hennep, maar de wet doet nog wel moeilijk (je moet eigenlijk dampdichte folie gebruiken, wat je natuurlijk niet wilt).
Edward: Ik ben heel enthousiast, wel bezorgd over de schaal. Doet me denken aan het pop-up house (gemaakt van tempex, heel licht). Je moet vooral met de kosten dicht bij regulier blijven.
(Albert: je bent 10% duurder uit, maar wel nul op de meter). Heb je een overstek nodig? Nee, is beslist niet nodig. Kun je ook eerlijk zijn over de nadelen?
Antwoord: Je moet voorzichtig zijn met de afwerkingen, die kunnen snel beschadigt raken.
Het panel lijkt enthousiast, wat houdt de experts nog tegen?
Ingeborg: Hoe past het binnen de maten van de bestaande bouw (vanwege de dikke muren)? Antwoord: Bestaande bouw is ook dik (vanwege onder meer de spouw).
Edward: niet zo veel. Zie veel kansen bij kleine bouwbedrijven. Als het eruit ziet als ‘normaal materiaal’ is het voor gewone consument ook toegankelijk.
Cora: Mensen moeten doordrongen raken van de kwaliteiten, dan is het niet meer te stoppen.
Is het ook geschikt voor renovatie? Ja, je kan de buitenmuur vervangen, dan wordt deze meteen aardbevingbestendig.
Een immer vrolijke Koen Kaljee neemt het woord en vertelt over zijn project ‘de Drijfveer’.
Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van baldadige materialen in de Drijfveer. De materialen uit de buurt bepaalden hoe het gebouw er uit kwam te zien. Op een wachtveld (van zand) is er hennep verbouwd, er kon niks anders groeien. De hennep is in isolatie (vezels) de vloer (kalkhennep) en decoratief gebruikt. Koen is overtuigd: “Hennep kan ons helpen om mensen enthousiast te maken zelf iets te gaan doen. Het is het fijnste bouwmateriaal dat er is. Iedereen kan er aan mee aan de slag.”
Het panel stelt de volgende vragen:
Cora: Hoe zou je het met materialen doen als je in de stad zou bouwen?
Antwoord: Dan zal je meer van 2e-hands materialen moeten gebruiken. Er is altijd ook wel natuurlijk materiaal in de buurt te krijgen.
Edward: Glas en steenwol zijn inderdaad asbest van de toekomst. Als gemeentes het opleggen om met natuurlijke materialen als hennep te gaan isoleren kun je schaal gaan maken.
De experts vinden ook dat mensen er zelf mee aan de slag moeten. Is wel lastig voor mensen omdat het veel kennis en werk vereist. Edward vindt het stedenbouwkundig alleen niet zo mooi.
De volgende spreker doet zijn intrede. Martijn van de Heuvel vertelt over Ecodorp Boekel, waar 30 huizen van hennep worden verwezenlijkt: “Wij creëren een wijk die in alle behoeftes zo duurzaam mogelijk wil voorzien. Het doel is de periode van angst (die men voelt voor verandering naar nieuwe materialen) zo kort mogelijk laten duren, door te laten zien hoe mooi de toekomst kan gaan zijn.
Omdat ze geen aannemer vinden die met zoveel duurzame materialen, tegen zo’n lage prijs, wil bouwen, gaan ze het bouwen volledig zelf doen.
Er volgt een vraag uit het publiek of het hennep ook straling tegen.
Albert neemt het woord: het houd geluid en waarschijnlijk dus ook straling tegen.
Vraag: Kan het gebruikt worden in infra (geluidsschermen en fietsbruggen)?
Abert: Geluidsschermen wel, bruggen niet (wel met composiet).Het initiatief moet liggen bij aannemers, bij kleine pilots. Dan kan het in het systeem komen.
Het panel kwam tot de volgende conclusie:
Cora: een belangrijk punt is dat hennep als bouwmateriaal gezonder is, het is goed om dit in promotie naar voren te laten komen. Gewoon doen!
Ingeborg: een idee kan zijn om innovatiemanagers aan te schrijven om hennep als product er bij hun in te krijgen.
Edward: goed ook om mensen te zoeken die het gaan doen, dus niet alleen maar managers. Laten lijken op wat consument mooi vind (eigen huis en tuin). Subsidie kan ook helpen. FSC was ook moeilijk, maar het is erdoor gekomen. Goed lobbywerk is hierbij belangrijk.
De experts vinden daarnaast ook dat mensen er zelf mee aan de slag moeten. Is wel lastig voor mensen omdat het veel kennis en werk vereist. Edward vindt het stedenbouwkundig alleen niet zo mooi.
De avond werd afgesloten met een gezellige borrel, uiteraard in het hennephuis. We zijn erg nieuwsgierig naar hoe lang het nog zal duren voordat een schaalvergroting hennep in de bouw in gang treedt!
Volledige foto collage op Facebook